اين‌ استان‌از شمال‌ به‌ استان‌ مازندران‌، از جنوب‌ به‌ استان‌ قم‌، از شرق‌ به‌ استان‌ سمنان‌ و از غرب‌ به‌ استان‌ قزوين‌ محدودشده‌ است‌. ابر شهر تهران‌ مركز شهرستان‌ و مركز استان‌ تهران‌ و پايتخت‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌ است‌. براساس‌آخرين‌ تقسيمات‌ كشوري‌، شهرستان‌هاي‌ تهران‌، دماوند، ري‌، ساوجبلاغ‌، شميرانات‌، شهريار، ورامين‌، اسلام‌شهر و كرج‌ مجموع‌ شهرستان‌هاي‌ استان‌ تهران‌ را تشكيل‌ مي‌دهند
آب و هوا
اقليم‌ استان‌ تهران‌ در نواحي‌ كويري‌ و جنوب‌ گرم‌ و خشك‌، در نواحي‌ پايكوهي‌ سرد و نيمه‌ مرطوب‌ ودر نواحي‌ مرتفع‌ سرد با زمستان‌هاي‌ طولاني‌ است‌. گرم‌ترين‌ ماه‌هاي‌ سال‌ در مرداد و شهريور با متوسط‌ دماي‌30-28 درجه‌ و سردترين‌ ماه‌ سال‌ دي‌ ماه‌ با يك‌ درجه‌ سانتي‌ گراد گزارش‌ شده‌ است‌. دماي‌ شهر تهران‌ درزمستان‌ معتدل‌ و در تابستان‌ گرم‌ است‌ فهرست صفحه
نماي كلي تهران

دره هاي تهران


جاده تهران-چالوس


بخش‌ شمال‌ تهران‌ و شميرانات‌ در تابستان‌ نيز معتدل‌ است‌. ميانگين‌بارندگي‌ سالانه‌ استان‌ تهران‌ در حدود 400 ميلي‌ متر گزارش‌ شده‌ است‌. بيشترين‌ بارش‌ سالانه‌ در ماههاي‌زمستان‌ روي‌ مي‌دهد
بطور خلاصه‌ مي‌توان‌ گفت‌ سراسر ماههاي‌ بهار و تابستان‌ و حتي‌ در ماه‌ پاييز دامنه‌هاي‌ جنوبي‌ البرز بويژه‌در نواحي‌ كوهستاني‌، دره‌اي‌، رودخانه‌اي‌ و سواحل‌ درياچه‌هاي‌ پشت‌ سدهاي‌ بزرگ‌ امير كبير، لتيان‌ و لار ودرياچه‌هاي‌ طبيعي‌ جابان‌ و تار از ارزش‌ تفرجگاهي‌ قابل‌ توجهي‌ برخوردار است‌. همچنين‌ در تمام‌ طول‌ زمستان‌نواحي‌ شمالي‌ استان‌ تهران‌ به‌ علت‌ پوشش‌ برفي‌ سنگين‌ به‌ ويژه‌ در دامنه‌ها و شيب‌هاي‌ البرز جنوبي‌، شرايط‌مساعدي‌ را براي‌ ورزش‌هاي‌ زمستاني‌ از جمله‌ اسكي‌ فراهم‌ مي‌آورد

فرهنگ و تاريخ،تهران

تهران‌ امروزي‌ كه‌ در رديف‌ بزرگترين‌ و پرجمعيت‌ترين‌ شهرهاي‌ جهان‌ قرار دارد، فراز ونشيب‌هاي‌ تاريخي‌ فراوان‌ داشته‌ است‌. «طهران‌» كه‌ زماني‌ قريه‌اي‌ بيش‌ نبود، امروز به‌ تهران‌ بزرگ‌ با بيش‌ از يازده‌ميليون‌ نفر جمعيت‌ تبديل‌ شده‌ است‌. اين‌ شهر در سال‌ 1200 هجري‌ قمري‌ به‌ پايتختي‌ ايران‌ برگزيده‌ شد. از آن‌تاريخ‌ به‌ بعد به‌ مركز سياسي‌، اداري‌، اقتصادي‌، فرهنگي‌ و هنري‌ كشور تبديل‌ شد. در طول‌ 200 سال‌ گذشته‌دانشمندان‌، نويسندگان‌، هنرمندان‌ و شاعران‌ بزرگي‌ در تهران‌ زندگي‌ مي‌كنند يا زندگي‌ كرده‌ و مرحوم‌ شده‌اند. درهر حال‌ تهران‌ امروزي‌ به‌ مركز بزرگ‌ تحولات‌ تاريخي‌ و فرهنگي‌ تبديل‌ شده‌ است‌
آثار تاریخی
كاخ ها و عمارات
عمارت باغ فردوس(تجريش)،شميرانات
كاخ و پادگان عشرت آباد،تهران
كاخ گلستان،تهران
كاخ مرمر،تهران
مدرسه و عمارت مروي،تهران
عمارت عثماني و پل رومي،تهران
كاخ صاحبقرانيه،تهران
كاخ سلطنت آباد،تهران
شمس العماره،تهران
كاخ سرخه حصار(ياقوت)،تهران
عمارت تخت مرمر(تخت سليمان)،تهران
بناي انجمن آثار و مفاخر فرهنگي،تهران
ساير كاخ ها و عمارات،تهران

كاخ گلستان

شهرهاي قديمي
ري باستاني،ري

خانه هاي قديمي
منزل امام جمعه،تهران
خانه مشيرالدوله،تهران
خانه وثوق الدوله،تهران
ساير خانه هاي قديمي،تهران

خانه وثوق الدوله

قلعه ها
قلعه ايرج،ورامين
قلعه طبرك و حصار قديم،ري
ساير قلعه ها و دژها،تهران

جاده ،كاروانسرا،پل هاي قديمي
كاروانسراي دير،تهران
كاروانسراي حوض،تهران
پل ها و جاده هاي قديمي،تهران
كاروانسراي پل دلاك،تهران-قم

مدارس قديمي
مسجد و مدرسه (شهيد مطهري)سپهسالار،تهران

مسجد و مدرسه (شهيد مطهري)سپهسالار


برج طغرل

بازارهاي قديمي
بازار بين الحرمين،تهران
بازار تهران،تهران
ساير بازارها،تهران

برج ها و مناره ها
برج علاءالدين،ورامين
برج نقاره خانه،ري
مناره پامنار،تهران
برج طغرل،ري
ساير برج ها،تهران

گورستان ها
گورستان بهشت زهرا،تهران
گورستان دولت،تهران
گورستان ابن بابويه،تهران
گورستان ظهيرالدوله،تهران
ساير گورستان هاي قديمي،تهران

ساير بناهاي تاريخي
ميدان ارگ،تهران
ميدان آزادي،تهران
ميدان بهارستان،تهران
ميدان حسن آباد،تهران
سردرباغ ملي،تهران
ساير بناهاي تاريخي،تهران

ميدان آزادي

سنگ نوشته های تاریخی
حجاری های تنگ واشی

جاذبه های طبیعی
استان‌ تهران‌ گذشته‌ از درياچه‌هاي‌ كوچك‌، سواحل‌ رودخانه‌اي‌ و درياچه‌هاي‌ پشت‌ سدها به‌ دليل‌ آب‌ و هواي‌خشك‌ و نيمه‌ خشك‌، گردشگاه‌هاي‌ آبي‌ - ساحلي‌ چشمگيري‌ ندارد. مهم‌ترين‌ درياچه‌هاي‌ طبيعي‌ و مصنوعي‌استان‌ عبارتند از:
قله ها و ارتفاعات
قله دماوند،دماوند
قله توچال،شميرانات

قله دماوند


جاده چالوس


پارك ملي كوير

درياچه ها
درياچه سد اميركبير،كرج
درياچه سد لار،لار
درياچه سد لتيان،لواسانات،دماوند
درياچه تاروممج،دماوند
ساير درياچه ها،تهران

رودخانه ها
حبله رود،فيروزكوه
رودخانه جاجرود،تهران
رودخانه كرج،كرج
رودخانه لار،تهران
طالقان رود،كرج
ساير رودخانه ها،تهران

مناطق حفاظت شده
پارك جنگلي چيتگر،تهران
پارك ملي كوير،ورامين
پارك ملي خجير و سرخه حصار،تهران
منطقه حفاظت شده لار،تهران
پارك جنگلي لويزان،شميرانات
باغ وحش تهران،تهران
پارك جنگلي وردآورد،كرج
ساير پارك هاي جنگلي و مناطق حفاظت شده،تهران

چشمه ها
چشمه آب علي هراز،تهران
چشمه علي،ري
چشمه آب معدني اسك،دماوند
چشمه گله گيله،كرج
چشمه آب گرم لاريجان،لار،تهران
چشمه قلعه دختر،پلور
ساير چشمه ها و مراكز آب درماني

آبشارها
آبشار دوقلو،شميرانات
آبشار لار،تهران
ساير آبشارها،تهران

دره ها
دره اوين،دركه،تهران
دره كن،سولقان،تهران
كردان،واريان،ارنگه،كرج
اوشان،فشم،شميرانات
ساير دره ها،تهران

دره اوين،دركه

پيست ها
پيست آب علي،فیروزکوه
پيست ديزين،كرج
پيست شمشك ،شميرانات
پيست توچال ،تهران
ساير پيست هاي اسكي،تهران

غارها
غار گل زرد،تهران
غار مراد،گچسر،كرج
غار رودافشان،فیروزکوه
ساير غارها،تهران

قرهنگ و هنر

موزه ها
موزه آزادي،تهران
شهرك سينمايي صداوسيما(حاتمي)،تهران
موزه هنرهاي معاصر،تهران
موزه هنرهاي زيبا(كاخ سياه)،تهران
موزه فرش ايران،تهران
موزه هنرهاي تزئيني ايران،تهران
موزه ملي ايران باستان،تهران
موزه و كتابخانه ملك،تهران
كاخ موزه ملت،تهران
كاخ موزه نظامي،تهران
كاخ موزه مرواريد،كرج
موزه هنرهاي ملي،تهران
موزه جواهرات ملي،تهران
موزه آثار طبيعي و حيات وحش،تهران
موزه استاد صغتي(13 آبان)،تهران
كاخ موزه رجعت و عبرت(مادرشاه)،تهران
موزه رضا عباسي،تهران
كاخ موزه سعدآباد،تهران
موزه سبز(شهوند)،تهران
ساختمان سران،تهران
نمايشگاه بين المللي تهران،تهران
ساير موزه ها،تهران

موزه ملي ايران باستان


موزه فرش ايران


موزه هنرهاي تزئيني ايران

روستاهاي ويژه
فضاي روستايي ويژه،تهران


سوغاتي ها و صنايع دستي،تهران

عمده‌ترين‌ صنايع‌ دستي‌ استان‌ را قلم‌ زني‌ روي‌ مس‌ و برنج‌، خراطي‌ و سبدبافي‌، خاتم‌كاري‌، شيشه‌گري‌، تراش‌ و نقاشي‌ روي‌ شيشه‌، زيلوبافي‌، نقاشي‌ روي‌ چرم‌، قاليبافي‌، سفال‌گري‌، حصيربافي‌،ورني‌بافي‌، دست‌بافي‌، چاپ‌ باتيك‌، جاجيم‌ و گليم‌ بافي‌، رويه‌ پشتي‌، جوال‌، خورجين‌، رنگرزي‌ و ريسندگي‌تشكيل‌ مي‌دهند. مراكز مهم‌ مبادله‌ شهر تهران‌ عبارتند از: مراكز خريد عتيقه‌ منوچهري‌، مراكز خريد صنايع‌ دستي‌- خيابان‌ طالقاني‌ و استاد نجات‌ اللهي‌، مركز خريد فرش‌ - بازار بزرگ‌ و خيابان‌ فردوسي‌ و مركز خريد كتاب‌ -روبروي‌ دانشگاه‌ تهران‌
منبع: ایران کهن تر از تاریخ، حسن زنده دل، نشر ایرانگردان